piątek, 29 marca 2019

Złota Jabłoń / Noel Streatfeild

Dzisiejszy wpis poświęcony będzie powieści, której oryginał okazał się dość późno w stosunku do dzieł zazwyczaj tu przytaczanych – czy to z II połowy XIX wieku, czy przełomu XIX i XX wieku, czy to z lat międzywojennych. Złota Jabłoń (w oryginale Apple Bough), powieść Noel Streatfeild (1895–1986), ukazała się bowiem w Anglii już po II wojnie światowej, w 1962 roku. Pisarka ta jest znana przede wszystkim jako autorka Zaczarowanych baletek (Ballet Shoes), wydawniczego bestsellera z 1936 roku. 

Noel Streatfeild

Złota Jabłoń (obie części tytułu pisane wielką literą, gdyż jest to nazwa wiejskiej posiadłości rodziny Forum; z upodobaniem tytuł ten we wszelkich katalogach bibliotecznych pisany jest błędnie w formie Złota jabłoń, co w sposób oczywisty wprowadza zamieszanie i niepotrzebnie nasuwa na myśl zbiór legend zatytułowanych właśnie Złota jabłoń opracowanych przez Hannę Januszewską (pierwsze wydanie w roku 1955). Powieść ukazywała się w Anglii również pod alternatywnym tytułem, Traveling Shoes, w sposób osobisty nawiązującym do największego sukcesu wydawniczego pisarki.

Okładka i strona tytułowa pierwszego wydania powieści (1962)

To niewielkich rozmiarów dziełko opisuje losy wielodzietnej rodziny Forumów, której najmłodszy męski przedstawiciel – Sebastian – okazuje się być geniuszem muzycznym i wybitnym skrzypkiem. Kiedy jego talent zostaje rozpoznany, życie rodziny dosłownie z dnia na dzień przewraca się do góry nogami, a dość roztrzepani rodzice decydują, iż aby rodzina pozostała zawsze razem, będzie ona towarzyszyła Sebastianowi podczas jego tournee dookoła świata. Pieczę nad młodszymi przedstawicielami rodziny Forum – starszej Myrze, młodszej Polly oraz starszym bracie Sebastiana, Wolfgangowi (swe oryginalne imiona zawdzięczają dzieci zamiłowaniu do muzyki klasycznej swych rodziców) – sprawuje prostolinijna i serdeczna bona. Po kilku latach rodzeństwo Sebastiana jest zmęczone tym szalonym trybem życia i tęskni za prawdziwym angielskim domem. Wydawałoby się, iż w centrum powieści stać będzie uzdolniony muzycznie Sebastian, jest on jednak postacią drugo- albo i trzecioplanową; to najstarsza siostra, Myra, u której nie rozpoznano żadnego artystycznego talentu (w przeciwieństwie do Wolfganga, który ma zamiłowania do muzyki popularnej oraz ewidentne zdolności aktorskie, czy Polly, która wkrótce zacznie rozwijać swój talent jako tancerka klasyczna) jest główną bohaterką powieści. To na niej właśnie spocznie obowiązek zapewnienia rodzeństwu tego, czego mu najbardziej brakuje i sprawi, iż rodzina pozostanie razem i na sam koniec powróci do legendarnej już Złotej Jabłoni...

Okładka polskiego wydania

W Polsce powieść ukazała się stosunkowo późno, podobnie jak Zaczarowane baletki. Oba dziełka zostały przetłumaczone przez Ewę Fiszer i wydane zostały przez Oficyną Wydawniczą Rytm/WAZA w serii „Klasyka”. Zaczarowane baletki wyszły po raz pierwszy w 1997, po czym zostały kilkakrotnie wznowione (2000, 2003, 2005). Decyzja o wydaniu Złotej Jabłoni mogła być podyktowana sporym sukcesem pierwszego wydawnictwa; druga powieść Streatfeild ukazała się w 1998 roku i została wznowiona prawdopodobnie około 2001 roku.