środa, 25 kwietnia 2018

Leśna boginka / Frances Hodgson Burnett

O Leśnej bogince (tytuł oryginalny: The The One I knew the Best of All: A Memory of the Mind of the Child) napisać można w zasadzie niewiele, a z pewnością mniej niż o pozostałych dziełach Frances Hodgson Burnett, które zostały wydane w naszym kraju. Pod mylnym tytułem polskiego wydania (kojarzy się on przecież z jakąś sentymentalną czy też romantyczną baśnią) kryje się opowieść autobiograficzna, napisana przez autorkę na prośbę wydawców w wieku 44 lat. 

Okładka polskiego wydania autobiografii Burnett

Nie jest to jednak typowa biografia, pisana w celu dokumentacji swego życia i dokonań, jednak dość feerycznie ujęte wspomnienia z dzieciństwa i młodości – rozpoczynające się od pierwszych wspomnień narodzin młodszej siostrzyczki, życia w Anglii (w pamięć zapadają w szczególności dość plastyczne opisy uprzemysłowionego Manchesteru), śmierci ojca i – co okazało się dla przyszłej pisarki największą motywacją, aby poświęcić się sztuce pisania – przeprowadzki do Stanów Zjednoczonych. Gdzieniegdzie przewijają się wspomnienia o rodzinie i lekturach dzieciństwa, epatujące swoistym ciepłem, znanym nam w twórczości L.M. Montgomery. Cała opowieść kończy się na epizodzie rozpoczynającym karierę pisarską Burnett – nadejściu listownej wiadomości o pierwszej publikacji w czasopiśmie (zainteresowanych dokładnymi informacjami o konkretnych tytułach odsyłam do biografii autorki, która zamieściłem kilka miesięcy temu). Ciekawy zabieg formalny tej publikacji polega na tym, iż Burnett dystansuje się od swego dziecięcego „ja”, pisząc o sobie w trzeciej osobie i tytułując się „Osóbką” (w oryginale: "Small Person").

Pierwsze wydania autobiografii Burnett - w Anglii (po lewej) oraz w w Ameryce (po prawej)

Wspomnienia po raz pierwszy wydane zostały w 1893 roku (czyli jeszcze przed swym największym sukcesem literackim Burnett, jakim był Tajemniczy ogród (1911). Jak zdarzało się to już wcześniej w przypadku Burnett, konsekutywnie ukazały się dwie wersje, brytyjska (w wydawnictwie Frederick Warne and Co.) oraz amerykańska (w wydawnictwie Charles Scribner's Sons).

Wybrane ilustracje autorstwa Reginalda B. Bircha, obecne również w polskim wydaniu

Jako Polacy możemy czuć się szczęsliwcami, iż ta zapomniana, swoista autobiografia Burnett ukazała się w naszym kraju; w 1996 roku jej tłumaczenie autorstwa Alicji Skarbińskiej, zatytułowane Leśna boginka, ukazało się nakładem warszawskiej Naszej Księgarni w serii „Klasyka młodych”. Co ciekawe, w tym wypadku wydawnictwo postanowiło powielić ilustracje autorstwa Reginalda B. Bircha, etatowego ilustratora dziełek Burnett.