Rebeka z Riverboro / Kate Douglas Wiggin

W 1907 roku, jak wspomniałem w poprzednim poście o Rebece ze Słonecznego Potoku, autorka Kate Douglas Wiggin wydała drugą część przygód swojej słynnej już wtedy bohaterki, „najsympatyczniejszego dziecka literatury Amerykańskiej”. Druga część, zatytułowana w oryginale New Chronicles of Rebecca, nie jest kontynuację, ale tzw. midquelem – opisane są wydarzenia ze środka poprzedniej części: Rebeka jest wciąż uczennicą wiejskiej szkoły, a dalsza edukacja w koledżu pozostaje wciąż w sferze marzeń; ciotka Miranda jest już nieco zmiękczona udaną wizytą pastorostwa-misjonarzy z Syrii, a zadzierzgnięta przy okazji charytatywnej sprzedaży mydła przyjaźń Rebeki z panem Adamem Laddem (vel Aladynem) wpływa pozytywnie na rozwój talentu literackiego bohaterki.

Pierwsze wydanie New Chronicles of Rebecca z 1907 roku

Ilustracje do pierwszego amerykańskiego wydania powieści

O ile lektura pierwszej Rebeki pozostawia wrażenie obcowania z dziełkiem świeżym, o tyle ta swoista kontynuacja, mimo iż momentami urocza, wydaje się napisana na siłę. Co nie jest dalekie od prawdy, gdyż to właśnie sukces wydawniczy oryginalnej powieści i presja wydawców doprowadziły w końcu do powstanie Rebeki z Riverboro (to historia znana w końcu z biografii twórców wielu popularnych dzieł). Podobne wrażenie wywarła na mnie przed wielu laty Ania ze Złotego Brzegu (Anne of Ingleside, 1939) L.M. Montgomery, która mimo pewnych jasnych stron w porównaniu z pozostałymi częściami cyklu sprawiła na mnie wrażenie typowego „zapychacza” (o dziwo pierwsza z „dopisanych” części cyklu, Ania z Szumiących Topoli [Anne of Windy Poplars, 1936] nie wywarła na mnie tak przykrego wrażenia). W tej części Rebeka przeżywa serię przygód zupełnie nie związanych z wydarzeniami z pierwszej części, np. postanawia adoptować i wychować osieroconego chłopczyka – Jasia Latarenkę, ma zamiar nawrócić unikającego kościelnych zgromadzeń farmera, tworzy najprzeróżniejszego rodzaju kluby i tajne stowarzyszenia z dziewczętami ze swojej wsi, łączy zakochanych w sobie lecz nieśmiałych przyjaciół itd.

Polskie tłumaczenie wyszło dopiero w 1996 roku spod palców Joanny Kazimierczyk nakładem wydawnictwa Novus Orbis w „Serii z jabłkiem”. Przekład tytułu narzuca mi kolejne skojarzenie z książkami Montgomery, bowiem Rebeka, która początkowo pochodziła ze Słonecznego Potoku, (podobnie jak Ania z Zielonego Wzgórza) staje się Rebeką z Riverboro (jak Ania z Avonlea).

Weekendowa lektura Rebeki z Riverboro wyjaśniła mi również jedną nurtującą mnie wcześniej kwestię: w prezentowanym w poprzednim poście skróconym wydaniu Rebeki z nad Słonecznego Potoku (wydanej nakładem Bibljoteki[!] Książek Błękitnych) pojawił się epizod, którego nie udało mi się znaleźć w pełnym tłumaczeniu Dziewczątka ze Słonecznego Potoku w przekładzie Wandy Piniówny: chodzi o rozdział opisujący przygodę ze znienawidzonym przez bohaterkę starym kapeluszem ozdobionym farbowanymi kolcami jeżozwierza. Ten epizod odnalazłem w pełnej wersji w Rebece z Riverboro; świadczy to o tym, że redakcja skróconej Rebeki z nad Słonecznego Potoku dysponowała już w latach 30-tych midquelem, mimo że nie został on opublikowany w Polsce w całości.